Yakutistan ve Saha Türkleri
Yakutistan ya da diğer adıyla Saha Cumhuriyeti, Rusya’ya bağlı federe cumhuriyetlerden birisidir. Rusya topraklarının yaklaşık beşte birini oluşturan Yakutistan’ın nüfusunun büyük bölümü Türk olan Yakutlar’dan oluşmaktadır. Başkenti Yakutsk olan bu Türk şehri özerk bir cumhuriyettir.
Yakutistan Ekonomisi
Yer altı zenginlikleri bakımından oldukça bereketli olan Yakutistan’da, elmas, altın, gümüş, bakır, gibi değerli madenler ülke ekonomisinin en önemli ihraç ürünleridir. Yakutistan halkının geçim kaynakları arasında ilk sırayı balıkçılık ve kürk avcılığı oluşturur. Sincap, kutup tilkisi, samur ve nadir bulunan balık çeşitleri ülkenin ekonomisinde önemli yer tutar.
Yakutistan’ın Dili
Rusça’dan sonra resmi dil olarak kullanılan ikinci dil Yakut Türkçesi‘dir. Anadolu Türkçesi ile benzerlikler barındıran Yakutça’da kullanılan bazı atasözleri Türk atasözleri ile neredeyse tıpatıp aynı. Bu benzerliğe en iyi örnek “balık baştan kokar” atasözü gösterilebilir. Türkçe anlamıyla aynı durumda kullanılan bu atasözü burada “bil balık bahıttan sıtıyar” şeklinde söyleniyor. Bunun yanında birden ona kadar sayılar da neredeyse tıpatıp aynı.
Çok sayıda nehir ve göle sahip olan coğrafyada yapılabilecek en iyi aktivite ren geyiklerinin çektiği kızaklarla donmuş göl üzerinde gezinti yapmaktır. Yakutistan genelinde pek çok mamut ve dinazor fosili bulunmaktadır. Ülkenin en önemli simgesi nesli tükenmiş olan mamutlardır. İçinde binlerce yıldır bozulmadan saklanmış mamut başlarını barındıran dünyanın tek mamut müzesi başkent Yakutsk‘ta bulunmaktadır.
Yakutistan’da Kış
Genişliği kilometreleri bulan Nena nehri kışın tamamen donsa da yaz aylarında çevresine serin bir bahar havası hakim. Ülkenin güneyinde hayvancılık yapılan dar bir bölge bulunsa da arktik bölgelerde kutup ayılarını doğal ortamlarda görmek mümkündür.
Karakışın yaşandığı Yakutistan’da ağır endüstrinin yanı sıra kürk işleme de gelişmiştir. İç çamaşırlarına kadar tüm kıyafetler yün ya da tiftikten üretilir. Eğer kürk giymeden dışarı çıkan olursa soğuktan donmaması mucize olur. Sokakta yürünülen kısacık zamanlarda sokak hayvanı ile karşılaşmak da pek mümkün değildir. Sokaklarda sadece kalın kürke sahip köpekler dolaşabiliyor.
Sokak ve meydanlardaki heykeller eriyemeyecekleri için buzdan yapılır. Her mahallede doğalgazın yakıldığı merkezlerden sıcak su boruları eşliğinde gazın apartmanlara dağıtımı gerçekleştiriliyor. Bir evin ortalama aylık ısınma gideri 180 TL civarındadır.
Yaklaşık 500 civarı nüfusa sahip olan Yakutsk’da hava sıcaklığı -75 dereceye kadar düşmektedir. Akademisyenlerin çoğu bu koşullarda yaşanmaması gerektiğini söylese de yerli halk burada doğduk burada öleceğiz diyerek topraklarını asla terk etmek istemiyor.
Türk insanına özgü olan toprağa ve vatana bağlılık karakteri yaşamaya elverişli olmayan bu toprakların yerlilerinde de açıkça görülmektedir. Hayati tehlikenin bulunduğu olumsuz iklim koşulları bile onları doğdukları ve atalarının yaşadığı topraklardan ayıramıyor. Tüm koşullara uyum sağlayarak kendi yurtlarında, ait oldukları yerde yaşamlarını sürdürüyorlar.