Geçmişi Paleolitik çağlara kadar uzanan ve evleri, sokakları, camileri, türbeleri, mezarlıkları ile tam bir müze kenti olan Safranbolu’yu gezmek için bir sürü neden var.
Safranbolu hangi ile bağlı? Safranbolu’nun tarihi
Safranbolu, Kuzey Anadolu’nun batı kesiminde, Karabük iline bağlı bir ilçedir. Bu ilçede sırasıyla Persler, Helenler, Romalılar, Bizanslılar, Danişmendoğulları, Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve Osmanlılar egemen olmuştur. 14. yüzyılın başlarından bu yana Türklerin hakimiyeti altında olan Safranbolu, sahip olduğu zengin insanlık mirasının yanı sıra, bu mirası çevresel dokusu içinde büyük bir başarıyla korumasından dolayı UNESCO tarafından bir Osmanlı kenti olarak 1994 yılında Dünya Mirası olarak kabul edilmiştir.
Safran ve Safranbolu
Adını o bölgede yetişmekte olan “safran” bitkisinden Safranbolu özellikle Osmanlı döneminde ekonomik açıdan önemli bir konuma sahip olmuştur. İstanbul-Sinop Kuzey Anadolu Ticaret Kervan Yolu üzerinde yer alması Safranbolu’nun ekonomik ve kültürel olarak gelişmesini sağlamıştır. Turizm Bakanlığının verilerine göre bu yıl Safranbolu’ya gelen turist sayısı 300.000 rakamını aşmıştır. Bu turistlerin 32 bin 69’u yabancı kalan kısmı ise yerli turistten oluşmaktadır. Safranbolu’ya en fazla turist gelen ülkeler sıralamasında listenin başını Çin Halk Cumhuriyeti alırken, hemen ardından Tayvan ve Almanya gelmektedir.
Safranbolu Evleri
Safranbolu’nun en önemli özelliği şöhreti Türkiye sınırlarını aşmış olan “Safranbolu Evleri” dir. Türk mimarisinin en nadide örneklerinden olan bu evler 18. ve 19. yüzyıldan günümüze özgün dokusunu korumayı başarmıştır. Yaklaşık 2 bin civarındaki geleneksel Safranbolu evi kalabalık aile yapısını, komşuluk ilişkilerini, kültürel gelenekleri, ekonomik refahı ve yöredeki ilkim özelliklerini mükemmel bir biçimde aksettirir.
Şehirde bakırcılar, demirciler,semerciler, dericiler lonca sistemine göre örgütlenmişler ve dükkanları ayrı yerlerde bir aradadır. Evler sokaklardan bazen yüksek duvarlarla ayrılmış, bazen de ayıbacağı tabir edilen payandalarla ve köşe başındaki evlerin duvarlarındaki pahlarla sokaklarla bir uyum ve ahenk oluşturmuştur. Evler genellikle 2-3 katlı, 6-8 odalı, geniş hacimlidir. Bahçeleri ise genellikle bol meyveli, havuzludur.
Safranbolu’da Gezilecek Yerler
Safranbolu, bu tarihi evlerinin yanı sıra birçok tarihi yapı ve doğal güzellikleri ile meşhurdur. Safranbolu’daki kanyonlar, tarihi köyler, yaylalar, mağaralar ve arkeolojik buluntular bu kentin önemini arttırmaktadır.
Hıdırlık Tepesi: Kente gelen ilk Türklerin konuşlandığı yağmur duası ve Hıdırellez kutlamalarının yapıldığı bu tepe kenti panoramik açıdan görüp, çay bahçesinden aldığınız içeceğiniz yudumlayarak Safranbolu evlerine nazır keyif yapabileceğiniz bu mekanın giriş ücreti 1 TL’dir.
Ulu Cami: Rumlar tarafından 1872 yılında kilise olarak inşa edilen yapı günümüzde cami olarak kullanılmaktadır. Caminin çevresinde yer alan Papazın Konağı ve Skalion Binası da kesinlikle görülmelidir.
Güneş Saati: Köprülü Mehmet Paşa Camisinin avlusunda yer almaktadır. Mermer üzerine yapılan saat ne yazık ki yeteri kadar korunmamaktadır.
Cinci Han: Safranbolu’da han olarak en göze çarpan yapı ilçe merkezinin ortasında bulunan, Osmanlı padişahı İbrahim (Deli İbrahim)’in Anadolu Kazasker’lerinden Cinci Hoca (Kazasker Hüseyin Efendi) tarafından memleketi olan ilçeye bıraktığı eserlerden biri olan “Cinci Han” önemli bir mimari yapıdır. Ziyaretçilerden 1 TL alınarak gezilmesine izin verilen yapı 2 katlı olup 62 odadan meydana gelmiştir.
Belediye Binası: Köprülü Mehmet Paşa’ya giden sokak üzerinde oldukça şirin ve dikkat çekici bir yapıdır.
Kaymakamlar Evi: Geleneksel Safranbolu evlerinin en iyi örneği olan Kaymakamlar evi restore edilerek müze haline dönüştürülmüştür. 3 kattan oluşan ahşap yapı görülmeye, gezilmeye değer bir yapıdır.
Eski Hükümet Binası–Tarihi Kent Müzesi: Kentin tepesine konumlandırılmış yapı kent sakinlerinin yardımları ile 1904-1906 yıllarında inşa edilmiştir. 3 katlı kesme taştan yapılmış olan yapı Müze olarak hizmet vermekte ve Safranbolu tarihinden, Osmanlı eserlerine, Safranbolu el sanatlarına kadar pek çok eseri 4 TL giriş ücreti ödeyerek görebilirsiniz.
Saat Kulesi–Cezaevi Binası: Kent Müzesinin arkasındaki alandadır. 12 metre uzunluğundaki saat kulesi 1797 yılında Sadrazam İzzet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kulenin saati ise Londra’dan getirtilmiş olup halen çalışmaktadır. Dilerseniz kuleye çıkıp saatin mekanizmasına yakından bakıp inceleyebilirsiniz.
Demirciler Çarşısı
Yemeniciler Arastası: 48 adet küçük ahşap dükkanlar ile çevrili çarşıdır.
İncekaya Su Kemeri: Safranbolu’da görülmesi gereken yerlerin başında İncekaya Su Kemeri ve Kristal Teras gelmektedir. İlçeye su getirmek amacı ile Sadrazam İzzet Mehmet Paşa tarafından Tokatlı Kanyonu üzerine yaptırılan bu eser ilçe merkezine 7.5 km uzaklıktadır. 116 metre uzunluğunda, 6 kemerli ve 110-220 cm genişliklerinde görkemli bir yapıdır.
Kristal Cam Teras: Safranbolu turizmine katkıda bulunmak amacıyla Tokatlı Kanyonu üzerinde yerden 80 metre yükseklikte ve 11 metre genişliğinde yapılan Kristal Teras (Cam seyir terası), 75 ton ağırlığı taşıyabiliyor. Roketatar mermisiyle dahi kırılmayan cam seyir terası, her biri 750 kilogram taşıyabilecek kapasiteye sahip gözenekler, 3 santimetre kalınlığında 3 parça camdan oluşur.