Türk Tarihinde birçok kadın kahraman vardır. Tomris Hatun, Altun Can Hatun, Terken Hatun, ve yazımızın da konusu olan Süyüm-Bike Hatun. Aslında bu kadarla da sınırlı değildir kadın kahramanlar çünkü Türk Devlet Teşkilatında “HATUN” çok önemli bir konuma sahipti. Tarihin her safhasında Türk Kadınları devlet yönetmekte hep meziyetli olmuştur. Biz gelelim Süyüm-Bike Hatun’a. Bu ismi hiç duymamıştım ve ilk kez Akdes Nimet Kurat “IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadenizin Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri” isimli kitapta okudum. Okuyunca biraz hüzün ile karışık mutlu oldum. Böyle bir şahsiyeti bilmediğim için hayıflandım doğrusu ama bir kez daha Türk Kadınıyla gurur duydum, övünç kaynağım oldu. Süyüm-Bike Hatun Kazan Türklerinin milli kahramanıdır. Nogay Mirzası Yusuf Bey’in kızı olan Süyüm-Bike güzelliği, terbiyesi, yüksek milli kültürü ve aklı ile dikkat çeker. Bu sebepledir ki arka arkaya 3 Kazan Hanına eş olma şerefini yaşar (Can-Ali Han, Safagerey Han ve Şah-Ali). İlk eşi olan Can-Ali ile Süyüm-Bike zıt karakterli kişiliklerdir. Bu yüzdendir ki Süyüm-Bike Can-Ali’yi hiç sevmemiş hatta ondan nefret bile etmiştir. Çünkü yüksek milli kültüre sahip olan Süyüm-Bike’nin eşi tamamen Rus kontrolünde olup Rus Knezi Vasiliy’in emrinden asla çıkmamıştır. 1533 yılında evlenen Süyüm-Bike ile Can-Ali yalnız iki sene evli kalabildi. Çünkü 1535 yılında Kazan Tarihinde ilk kez olan bir hadise yaşandı ve Can-Ali halk tarafından idam edildi. Dul kalan Süyüm-Bike, bu sefer ikinci kez Kazan Hanı olacak olan Safagerey Han ile evlenecekti. Bu iki şahsiyet her bakımdan birbiriyle uyumlu olmuştur. Çünkü ikisinin birçok ortak özelliği olmasına rağmen bunların en önemlisi şüphesiz Rus Düşmanlığı idi Safagerey ikinci Hanlığında Kazan ülkesine Kırım Türklerini doldurmuş ve onları devlet kademesinde önemli yerlere getirmişti. Onların desteğini alan Safagerey Han 1546 yılında Rus seferi yaparak Ruslara ağır kayıplar verdirdi ise de bu defa Kazan tarihinin adeta “Milli Hastalığı” olan iç isyanlar patlak verir. Bu isyanların sonucunda 1546 senesinde Safagerey Han tahttan indirilir ve yerine diğer bir Rus kuklası olan Şah-Ali geçirilir. Öyle ki bu Şah-Ali Moskova elçilerinin huzurunda Han oldu. Bu seferki Hanlığı ancak 1 ay sürer ve Safagerey üçüncü sefer Han olur.. Bu sefer de devlete baş kaldıran Ruslar lehine çalışanları idam etti fakat 1546 yılında aniden vefat etti. Safagereyden sonra yerine iki yaşındaki oğlu Ötemişgerey Han olacak, ona Süyüm-Bike niyabet edecek ve Kırımlı Koçak Oğlan da devlet işlerine bakacaktı. Bu durumdan hoşlanmayan Çar IV. İvan (Korkunç İvan)’ın marifetiyle gene bir dedikodu baş gösterdi. Güya Koçak Oğlan ile Süyüm-Bike aşk yaşıyorlarmış, işte bu sebeple Koçak Oğlan öldürüldü. O ölünce çok geçmeden 1552 yılında Kazan Hanlığı tarih sahnesine çekilmek durumda kaldı. 1551 yılında Ötemişgerey ve Süyüm-Bike Ruslara teslim edilir. Süyüm-Bike Kazandan ayrılmadan önce Han Mescidinde namaz kılarak zevcesi Safagerey Han’ın kabrine giderek şunları söyler. “Ey Padişahım, görüyor musun? Senin sevgili Hatunun ile oğlunu düşmanlar tutsak sıfatıyla alıp götürüyorlar. Niçin sen bizi yer yüzünde bıraktın da yer altına gittin? Bizi Moskova Padişahına tutsaklığa veriyorlar. Benim onunla mücadele etmek için gücüm, kuvvetim yetmiyor, yardımcım da yoktur. Ey Sultanım, aç bana mezarını, bu kabirde ikimize de yer bulunsun, genç karını yanına kabul et! Hatununun sabrından başka dindekiler istifade etmesinler! Kaygılarımı kime devredeyim? Oğlum ise gençtir, babam da uzakta, sen bana cevap vermiyorsun. Katı gönüllü askerler beni tutup almak için hazır duruyorlar. Şimdiye kadar ben bir kraliçe idim, şimdi ise kaygı dolu fakir bir cariye olacağım. Benim artık ağlayacak halim kalmadı, göz yaşlarım hep aktı bitti, gözlerim kör oldu, sesim kısıldı.” Son kez Kazan Şehrine bakarak bunları söyledi: “Keder ve kan dolu şehir, sana kaygı ve hasret olsun. Başından tacın düştü, efendi iken köleliğe indin, şöhretin bitti, halsiz kaldın ve yere serildin. Nerede senin sultanların ve onların meclis bayramları? Nerede senin hatun ve kızlarının rahat ettiği günler? Şehrin içinden o zaman bal nehirleri akardı, şimdi ise kan su gibi akıyor, nereden bulayım sivri kanatlı, güçlü kuvvetli bir kuşu babama göndermek için?”
Süyüm-Bike Moskova’ya götürüldükten sonra zorla gayet kaba saba, tam bir hain olan Şah-Ali ile evlendirildi ve 1557 yılında 38 yaşındayken öldü. Oğlu ise 1553 yılında zorla vaftiz edilerek Aleksandr ismini aldı o da 1566 yılında 23 yaşındayken öldü.