Son zamanlarda yayınlanan Diriliş Ertuğrul gibi tarih temalı dizilerle birlikte bazı tarihsel şahsiyetlerle ilgili bir merak da uyanmaya başladı. Bu, biz tarihçiler için elbetteki mutluluk verici bir durum. Lâkin dizilerimiz bu konuda her zaman doyurucu gerçeklik içermeyebiliyor. İşte bu durumda da tarihsel şahsiyetlerin gerçek portresini çizmek bize kalıyor. Gelin şimdi bu karakterlerden birisi olan Turgut Alp’i kısaca tanıyalım.
Turgut Alp Kimdir?
Bilindiği üzere İslâm sonrası Türk Tarihi’nde Türk Savaşçıları kendilerini “Alp” olarak isimlendirmişlerdir. Yani “alp” lafzı, Türklerde savaşçılığı ifade eden bir tanımdır ki, sonrasında buna erenlik de eklenip, bileği demir yüreği hamur Alperen sınıfı ortaya çıkmıştır. Büyük Selçuklu Sultanı Alparslan’ın isminde de zikredilen Alplik işte böyle bir savaşçılığı ifade eder.
Turgut Alp, Türk Tarihi içerisinde çok fazla tanınan karakterlerden biri olmamakla birlikte hakkında bazı kayıtlar da yok değildir. Zira Turgut Alp’in yaşadığı 14.yy’da Osmanlı daha yeni bağımsız bir beylik hâline gelmiştir ki o dönemde vakanüvis diyebileceğimiz kişiler için bu beylik pek ilgi çekecek bir güçte değildir.
Turgut Alp, Kayı Beyi Ertuğrul Gazi’nin alperenlerinden birisi olarak, önce Ertuğrul Gazi’ye sonra da Osman Gazi’ye hizmette bulunmuş bir Türk Savaşçısıdır. Özellikle Osman Gazi’yle katıldığı Yarhisar seferi ve savaşlarda Bizans lejyonlarına karşı amansızlığıyla ismini duyuran Turgut Alp, sonrasında İnegöl’ün fethi için görevlendirilmiştir ki, İnegöl Yöresi’ne bazı tarihsel kayıtlarda Turgut-İli denildiğine rastlanılmıştır. Bu kullanım Aşıkpaşazâde ve Neşri gibi ilk dönem Osmanlı tarihçilerinin eserlerinde de göze çarpar.
Tarihte Turgut Alp
Ertuğrul Gazi’yle kılıç sallayan, Osman Gazi’nin yaklaşık 40 yıllık beyliği boyunca onun yanında yer alan Turgut Alp’in Orhan Gazi döneminde de hayatta olduğu bilinmektedir. 1326 yılında Bitinya’nın (Bursa) fethine katılan yaşlı kurt, hayatının son yıllarında Keşiş Dağı yakınlarındaki dervişlerden Geyikli Baba’yla yakınlaşmış ve alperenlikten tamamen erenliğe geçmiştir.
Turgut Alp Ne zaman Öldü?
Turgut Alp’in ölümü bazı kayıtlarda 1335 yılı olarak gösterilmektedir. Üç farklı Kayı Beyi’ne hizmet eden Turgut Alp öldüğünde yaşı muhtemelen 100’ün üzerindedir ki bu, o dönemde sık rastlanan birşeydir. Öyle ki Şeyh Edebali 120, Karesioğulları’ndan Osmanlı’ya geçen Gazi Evrenos Bey de 127 yaşında vefat etmişlerdir. Kısaca Osmanlı’ya ve Türk Yurdu’na bir asır boyunca hizmet etmiş koca bir çınardır Turgut Alp.