1910 yılında Selanik’in bir Osmanlı şehri olduğu dönemlerde dünyaya gelen Cahit Arf, şöhreti sınırlarımızı aşmış dünyaca ünlü bir matematikçimizdir.
Cahit Arf Kimdir?
Cahit Arf, Balkan Savaşı nedeniyle henüz iki yaşında iken ailesi ile İstanbul’a gelmek durumunda kalmıştır. İlkokul beşinci sınıftaki öğretmeninin katkılarıyla matematiğe ilgi duyan Arf, Paris St. Louis Lisesi’ni üç yıl yerine iki yılda bitirme başarısını göstermiştir.
Lise öğreniminin ardından ülkeye dönmüş, yükseköğrenim için tekrar Fransa’ya Ecole Normale Superieure’e gitmiştir. Ardından Galatasaray Lisesi’nde matematik derslerine giren Arf, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doçent adayı unvanı ile çalışmıştır. Doktora için Almanya’nın yolunu tutmuş, Göttingen Üniversitesi’nde doktora sürecini başarıyla tamamlamıştır.
Cahit Arf, yurda döndüğünde İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde önce Profesör, sonra Ordinaryüs Profesör unvanı almıştır.
1962’ye kadar burada çalışan Arf, Robert Koleji’nde matematik derslerine başlamıştır. Takvimler 1964 yılını gösterdiğinde ise Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ilk başkanı olmuştur. Araştırma için gittiği Amerikan Kaliforniya Üniversitesi’nde misafir öğretim üyesi görevini yürütmüştür.
Kanada ve Amerika’dan bazı üniversitelerden teklif aldığı dönemde Ortadoğu Teknik Üniversitesi’ne atanan ve yurda dönen Arf 1980’de emekli olmuş, bu tarihten itibaren TÜBİTAK’ın kuruluşu için çabalarda bulunanlar arasında yer almıştır. TÜBİTAK Gebze Araştırma Merkezi’nde de görev yapmış, Türk Matematik Derneği’nin de başkanlığını yapmıştır.
10 TL’lik banknotlarda bulunan Cahit Arf portresi
- • 1943 yılında İnönü Armağanı
- • 1974 yılı TÜBİTAK Bilim Ödülü
sahibi olan ünlü matematik profesörümüz, matematik dünyasına kendi adıyla anılan terimler kazandırmış ve bu şekilde dünya matematik tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır.
Cahit Arf’ın Buluşları
Dünyaca ünlü matematikçi Cahit Arf’ın çalışmaları
1- Sentetik geometri sorularının cetvel ve pergel ile çözülebilmesi için çalışmalar yapmıştır.
2- Alman matematikçi Hasse ile birlikte “Hasse-Arf Teoremi” adıyla bilinen teoremi matematiğe kazandırmıştır.
3- Cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılması üzerine çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmaları neticesinde “Arf değişmezi” ve “Arf halkaları” gibi çalışmaları literatürlere geçmiştir.
Bilim insanının amacı anlamaktır
Ünlü matematikçi Arf, yaptığı konuşmalarda matematik ve bilim adına önemli tespitlerde bulunmuştur. Bunlar arasında;
“Bilim insanının amacı anlamaktır. Ama büyük harflerle anlamaktır.”
“Matematik esas olarak sabır olayıdır. Belleyerek değil, keşfederek anlamak gerekir.”
gibi tespitler bulunmaktadır. 1997 yılında İstanbul’da hayata gözlerini yummadan önce matematiğin biyoloji bilimindeki uygulamaları hakkında çalışmalarda bulunmuştur. Arf, akademik çalışmaların yanı sıra toplum sorunlarına da ilgi duymuş ve ülkesine bağlılığı ve kararlılığı ile de tanınmıştır. Bugün 10 TL’lik banknotların arkasında Cahit Arf portresi ve değerli çalışmalarına ait unsurlar bulunmaktadır.